Nadieh Cuijten: De gekke 5 minuten

Nadieh Cuijten is auteur van ‘Je Hond Beter Begrijpen’ en gediplomeerd gedragstherapeute voor honden. Zij werkt onder de naam van Hakjes tot Poepzakjes en helpt jou om de taal van jouw trouwe viervoeter te begrijpen met haar holistische benadering. Voor huisdieren.nl schrijft ze blogs over veel voorkomend hondengedrag en hoe je daar het beste mee omgaat.

De gekke vijf minuten, dit is wat er gebeurt 

Ken je dat? Je hond sjeest als een gek door de kamer of tuin. Rent met een ingetrokken bips van de ene naar de andere kant. Dit is vaak een heel grappig gezicht. Maar hoe komt dat nou, die gekke vijf minuten? Dat zal ik je in dit artikel uitleggen.

De gekke vijf minuten heet in officiële termen een fiddle about. Een fiddel about is één van de vier copingsmeganisme. De andere zijn: Fight (vechten), Flight (vluchten) en Freeze (bevriezen). Wanneer je hond zijn (stress)emmertjes voller raakt kan hij een fiddle about laten zien, de gekke vijf minuten dus. Dit kan door negatieve spanning maar net zo goed door positieve spanning komen, het lichaam maakt bij het vullen van het emmertje namelijk geen onderscheid tussen die twee. Dus wanneer je hond zich niet op zijn gemak voelt kan hij de gekke vijf minuten krijgen, maar ook als hij heel erg enthousiast raakt. Het kan per hond verschillen wanneer er een fiddle about plaats zal vinden. Ook is het niet zo dat standaard elke hond dit zal hebben. 

Een fiddle about kan ook misplaatst gedrag zijn voor een bepaalde situatie, het gedrag dat jouw hond laat zien is dan uit context. In de buurt bij mij woont een labrador meisje, wanneer andere honden te dicht bij haar in de buurt komen gaat ze ineens als een bezetenen graven, dit op een ondergrond waar dit helemaal niet eens kan.
Ze weet namelijk niet goed wat ze met de situatie aan moet en door het oplopen van spanning die ze dan ervaart vertoont ze dit gedrag.

Mijn eigen hond Sir James kreeg wel eens de gekke vijf minuten als ik door de tuin liep om in de garage iets te pakken. Zijn riem hangt namelijk buiten onder een overkapping, hij werd dan heel enthousiast omdat hij dacht dat we gingen wandelen. Als hij merkte dat het niet zo was rende hij als een gek door de tuin en ging graven op mijn gazon. Met een simpel trucje heb ik deze situatie voorspelbaar kunnen maken. Zodat hij weet waar hij aan toe is en zijn emmer niet ineens overloopt waardoor hij een fiddle about krijgt. Het trucje was het voorspelbaar maken van de situatie, ik kondigde nu steeds aan dat ik naar de garage liep, hij pikte het snel op en klaar was kees. Mijn andere hond Nova doet het als je een foto wil maken. Ze wil gewoon lekker spelen en snuffelen en mijn acties brengen haar in conflict, ze heeft daar helemaal geen zin in. Ze wil niet blijven staan maar ze doet het toch omdat ik het vraag. Ze gooide zich dan altijd op de rug en ging gek op haar rug rollen met veel geluid. Nu doe ik dit niet meer, ik vraag haar nu om toestemming en als ze niet op de foto wil mag ze meteen weg. Haar keus toch, ik ben immers buiten voor haar en al die foto’s heeft ze niets aan. 

Je leest het denk ik al, wanneer er een fiddle about plaatsvindt kun je jezelf afvragen wat er nu eigenlijk vooraf gebeurde? Kun je iets anders doen in het vervolg? Net als bij Sir James en Nova, het leverde ze spanning op en dit was makkelijk op te lossen. Een fiddle about kan wel eens gebeuren en is niet vreemd, niets om je verder zorgen over te maken. Gebeurt het zeer regelmatig, dan is het goed om de oorzaak van dit gedrag te achterhalen. Iets levert je hond dan spanning op en je hond probeert dat op deze manier kwijt te raken. Het is een natuurlijke manier van zelfregulatie om het systeem weer in balans te krijgen. Wij mensen doen het ook, gek lachen als we zenuwachtig zijn of ineens doen alsof je druk bezig bent met iets als je een bekende aanziet komen waar je jezelf geen houding bij weet te nemen.

Je ziet het bij puppy’s en jonge honden wel eens vaker, aan het eind van de dag vliegen ze bijvoorbeeld door het huis, en dat dan bijna wel elke avond. Dan is het goed om uit te zoeken waarom dat gebeurt en een plan van aanpak te maken. Vragen die je jezelf dan kan stellen zijn: Slaapt je hond genoeg? Hoe is zijn prikkelverwerking? Onderneem je te veel? Heeft hij groeipijn, hoe is je lichaamshouding enz. Als je hond dit gedrag krijgt laat hem dan even uitrazen en stop het niet abrupt. Als je hond klaar uitgeraast is geef hem dan bijvoorbeeld iets om te kalmeren zoals iets om op te kauwen, een snuffelkleed of strooi voertjes door de tuin, deze dingen helpen vaak goed. Gebeurt het buiten wanneer je een andere hond of persoon nadert neem dan eens wat meer afstand dat lucht je hond vaak op en oefen met het belonen van kalm gedrag in het bijzijn van andere.

Holistisch hondengedragstherapeut Nadieh Cuijten, Van hakjes tot poepzakjes